Những năm gần đây, sản xuất thủy sản trên địa bàn tỉnh có những thay đổi, chuyển biến tích cực về hình thức chăn nuôi, cơ cấu đối tượng nuôi, giúp chất lượng, năng suất sản phẩm được cải thiện rõ rệt. Để có được thành công đó, nhiều người nuôi đã mạnh dạn sử dụng thiết bị, công nghệ số vào sản xuất nhằm thay thế các thói quen, tập quán sản xuất truyền thống để đem lại hiệu quả kinh tế cao trên cùng một đơn vị diện tích canh tác.
Đến thăm trang trại của ông Đàm Văn Sơn, xã Đại Tự, huyện Yên Lạc, chúng tôi không khỏi ngỡ ngàng trước quy mô, cơ sở vật chất, cách quản lý của một mô hình nuôi cá thâm canh hiện đại cho năng suất cao. Với khát vọng phát triển kinh tế, làm giàu trên chính mảnh đất quê hương, nhờ sự hỗ trợ của chính quyền các cấp trong việc dồn thửa đổi ruộng, ông Sơn đã gom đổi diện tích đất sản xuất kém hiệu quả đề đào ao nuôi thủy sản với diện tích gần 1ha mặt nước. Nhận thấy với cách nuôi cá truyền thống sẽ không phát triển kinh tế và làm giàu được, ông Sơn quyết định chuyển sang phương thức nuôi cá thâm canh. Sau một thời gian chủ động đi tham quan các mô hình nuôi cá trong và ngoài tỉnh, tham gia các lớp tập huấn về nuôi trồng thủy sản, ông đã mạnh dạn áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật với công nghệ máy móc hiện đại vào quá trình nuôi cá của trang trại.
Sau hơn 1 năm trải nghiệm ứng dụng hệ thống cảm biến trong nuôi cá nước ngọt thâm canh, đến nay, gia đình ông Đàm Văn Sơn không còn lo lắng nhiều về chỉ số oxy hòa toan, độ PH, nhiệt độ nước trong ao nuôi, không phải canh giờ giấc để bật máy sục khí mỗi khi thời tiết thay đổi. Nhờ hệ thống cảm biến, ông Sơn dễ dàng theo dõi các ao nuôi, chống mất pha, vận hành hệ thống sục khí và quạt nước trong các ao và chuyển vào các thiết bị kết nối Intenet như máy tính, điện thoại. Đặc biệt, dù ở đâu ông vẫn biết rõ tình hình trang trại, thậm chí, có thể biết được tình trạng của hệ thống cả khi mất điện để kịp thời kết nối, kiểm tra, điều khiển, bật tắt hệ thống sục khí, quạt nước của ao nuôi giúp tránh hỏng hóc các thiết bị khi bị mất điện đột ngột.
Chia sẻ với chúng tôi, ông Sơn cho biết: Nhờ áp dụng quy trình nuôi cá thâm canh kết hợp vận hành hệ thống cảm biến giúp nâng cao hiệu quả phòng bệnh trong nuôi trồng thủy sản, tăng mật độ trên một đơn vị diện tích, từ đó, tăng năng suất giúp đạt hiệu quả kinh tế như mong muốn. Với những lợi ích thiết thực trên, thời gian tới, mong rằng các cấp, ngành chức năng tiếp tục hỗ trợ, nhân rộng mô hình cho diện tích ao nuôi còn lại của gia đình và các hộ nuôi cá nước ngọt trên địa bàn, góp phần thúc đẩy nuôi trồng thủy sản phát triển bền vững.
Tương tự như hộ ông Sơn, từ năm 2017 – 2018, anh Phạm Văn Tấn, thị trấn Tam Hồng, huyện Yên Lạc đã ứng dụng máy sục khí oxy trong nuôi cá nước ngọt. Đến năm 2020, anh mạnh dạn đầu tư máy cho cá ăn tự động. Năm 2022, gia đình anh được hỗ trợ lắp đặt hệ thống cảm biến nuôi cá nước ngọt thâm canh. Việc ứng dụng công nghệ trong nuôi thủy sản không chỉ giúp anh dễ dàng chăm sóc cá mà còn nâng cao hiệu quả, năng suất trên cùng 1 đơn vị diện tích ao nuôi. Từ khi ứng dụng hệ thống cảm biến kết hợp máy cho cá ăn tự động, anh Tấn đã dễ dàng kiểm soát được các yếu tố môi trường nước trong ao nuôi, chỉ số oxy hòa tan, độ PH, nhiệt độ nước. Những ngày thời tiết nắng, nóng như hiện nay, anh Tấn có thể cài đặt để hệ thống tự điều chỉnh tạo thêm oxy cho cá, bơm nước để làm mát, bổ sung cho ao nuôi, đồng thời, theo dõi được lượng cá để đưa thức ăn xuống theo tỷ lệ thích hợp, tránh thất thoát, dư thừa mà vẫn bảo đảm cá phát triển đồng đều. Nhờ đó, với 5 ha ao nuôi, sản lượng thu hoạch đạt từ 50 – 60 tấn/năm, giúp gia đình anh thu lãi khoảng 500 triệu đồng/năm.
Năm 2022, Chi cục Thủy sản tỉnh đã triển khai hỗ trợ 100 ha nuôi ao và 1.600 m3 nuôi lồng, bể các đối tượng thủy sản chủ lực, đối tượng thủy sản có hiệu quả kinh tế. Bên cạnh đó, Trung tâm Khuyến nông tỉnh hỗ trợ 6 hộ xây dựng mô hình ứng dụng hệ thống cảm biến kiểm soát các yếu tố môi trường nước trong nuôi cá nước ngọt thâm canh cao. Đồng thời, tổ chức tập huấn cho 30 nông dân trong và ngoài mô hình về kỹ thuật nuôi thâm canh cá nước ngọt và ứng dụng hệ thống cảm biến kiểm soát các yếu tố môi trường nước, giúp các hộ nuôi nắm vững kiến thức, tăng cường áp dụng kỹ thuật, công nghệ vào sản xuất. Nhờ đó, ngành thủy sản của tỉnh đã đóng góp tích cực vào sự tăng trưởng, phát triển nông nghiệp, nông thôn của tỉnh theo hướng hiện đại. 5 tháng đầu năm 2023, tổng sản lượng thủy sản của ước đạt trên 9.784 tấn, tăng 2,74% so với cùng kỳ năm 2022.
Thu Thủy