Đi chợ mua hàng không dùng tiền mặt dường như đang trở thành một xu hướng, một nét văn hóa mới lan tỏa mạnh mẽ từ đô thị cho tới những vùng quê. Vĩnh Phúc cũng không phải là địa phương ngoại lệ khi thời gian gần đây, mô hình Chợ 4.0 đã phát huy hiệu quả tích cực, giúp người dân trải nghiệm và tiếp cận với các phương thức thanh toán hiện đại, kích thích hoạt động mua sắm, góp phần xây dựng xã hội số, kinh tế số theo mục tiêu chương trình chuyển đổi số trên địa bàn.
Tại chợ Vĩnh Yên, hầu hết các khách hàng thanh toán không dùng tiền mặt trong các giao dịch mua bán
Để rút ngắn khoảng cách giữa truyền thống và hiện đại, năm 2022, Viettel Vĩnh Phúc đã triển khai chương trình “Đi chợ công nghệ – Để Viettel Money lo” thông qua mô hình chợ 4.0 tại một số chợ của 7/9 huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh. Đến nay, mô hình đã được lan tỏa đến nhiều chợ truyền thống tại các vùng quê, giúp được trải nghiệm những dịch vụ thanh toán vượt trội, thu dần khoảng cách giữa thành thị và nông thôn, đem lại sự an toàn cho người dùng trong các hoạt động giao dịch tài chính, đồng thời khẳng định mô hình Chợ 4.0 là xu hướng tất yếu trong kỷ nguyên số, tiêu biểu cho lối tiêu dùng thông minh, giúp nâng cao tính chính xác, thuận tiện và nhanh chóng trong từng giao dịch, góp phần thúc đẩy phát triển thương mại điện tử. Với mô hình Chợ công nghệ 4.0, tiểu thương và người dân có thể mua bán hàng hóa tại chợ bằng cách quét mã QR, hay chuyển tiền qua số điện thoại trên ứng dụng các nhà mạng vô cùng nhanh chóng, thuận tiện. Để tham gia mô hình chợ 4.0, tiểu thương chỉ cần căn cước công dân, số điện thoại chính chủ, sẽ có nhân viên của các nhà mạng Viettel, Mobile, các hệ thống ngân hàng… hỗ trợ, tạo tài khoản để giao dịch.
Là trung tâm hoạt động giao thương, kinh doanh, buôn bán sầm uất, nhộn nhịp của tỉnh, người dân thành phố Vĩnh Yên đã nhanh chóng bắt nhịp cùng chuyển đổi số trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Qua tìm hiểu thực tế tại chợ Vĩnh Yên, ngay sau khi mô hình Chợ 4.0 được khởi động, các tiểu thương đều hài lòng khi tiếp cận và sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt.
Chị Nguyễn Thị Thanh, tiểu thương kinh doanh quần áo tại chợ Vĩnh Yên cho biết: Tôi đã bán hàng gần 20 năm nay và mới dùng mã quét QR vài tháng gần đây. Tôi thấy hình thức này đơn giản, bảo mật, thuận tiện trong quá trình mua, bán, tránh rủi ro, nhầm lẫn khi trả lại tiền thừa cho khách hàng. Mỗi tiểu thương được hướng dẫn tạo một mã QR code. Người mua hàng chỉ cần dùng điện thoại thông minh quét mã để thanh toán thay cho phương thức sử dụng tiền mặt như trước đây.
Không chỉ người bán, người mua cũng đã có những trải nghiệm thiết thực, thú vị khi đi chợ 4.0. Chị Kiều Phương Hảo, phường Tích Sơn, thành phố Vĩnh Yên chia sẻ: Tôi cảm thấy rất thích tiện ích này. Trước đây, mỗi khi đi chợ truyền thống tôi thường phải ra cây ATM để rút tiền mặt, khá mất thời gian. Giờ đây, nhờ các tiện ích của công nghệ số, ngoài việc mua bán nhỏ lẻ tại các chợ truyền thống, tạp hóa tôi còn thanh toán các hóa đơn dịch vụ thiết yếu hằng ngày như tiền điện, tiền nước… Phương thức thanh toán này không khó, chỉ cần điện thoại được kết nối wifi, mạng 3G, 4G là các giao dịch sẽ được hoàn tất.
Là huyện trọng điểm về công nghiệp, thu hút đầu tư, thời gian qua, huyện Bình Xuyên đã quyết liệt thực hiện chỉ đạo việc thực hiện chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin trong tất cả các lĩnh vực, ngành nghề. Nhờ đó, người dân trên địa bàn, đặc biệt các tiểu thương kinh doanh buôn bán tại các chợ đã sớm ứng dụng công nghệ số vào hoạt động kinh doanh buôn bán.
Chị Nguyễn Thị Bích Thảo, Trưởng Ban Quản lý Chợ, Trung tâm thương mại Bình Xuyên cho biết: Ngay sau khi chợ 4.0 được triển khai, các tiểu thương đều hài lòng, tích cực hưởng ứng, sử dụng bởi những lợi ích đem lại khi không phải sử dụng đến tiền mặt, chỉ cần thao tác cơ bản bằng điện thoại là giao dịch được hoàn thiện. Đặc biệt, việc thanh toán không tiền mặt thông qua ứng dụng cũng là cách để bảo đảm quá trình giao dịch an toàn hơn giúp người dân tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại, tốc độ thanh toán nhanh, xác thực một cách dễ dàng và linh hoạt; đồng thời, hạn chế việc bị trộm cắp tài sản, tiền giả. Hiện nay, 50% gian hàng tại chợ tham gia mô hình Chợ 4.0 và 80% khách hàng mua sắm lựa chọn thanh toán điện tử bằng cách chuyển tiền qua số diện thoại trên ứng dụng Viettel Money hoặc quyét mã QR code tại quầy hàng. Thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt, thời gian tới, Ban Quản lý chợ sẽ tăng cường tuyên truyền, khuyến khích người dân ứng dụng thanh toán hiện đại trong các giao dịch mua bán, góp phần thực hiện xây dựng xã hội số, chính quyền số trên địa bàn.
Góp phần lan tỏa chợ công nghệ số, tích cực xây dựng chính quyền số, kinh tế số và xã hội số trên địa bàn, hiện nay, Viettel Vĩnh Phúc đang phối hợp với UBND thị trấn Hợp Châu, huyện Tam Đảo triển khai mô hình chuyển đổi số toàn diện trên địa bàn. Cùng với chuyển đổi số các hạng mục thuộc khu vực công; phát triển đơn vị thu chi hộ, thị trấn sẽ xây dựng 2 tuyến phố không tiền mặt tại phố Đồi Cao và phố Hợp Châu. Đồng thời, tư vấn giới thiệu phương thức thanh toán bằng mã QR Viettel Money cho các hộ kinh doanh và tiểu thương; hỗ trợ mở tài khoản, cài đặt phần mềm và trang bị ấn phẩm mã QR cho các hộ kinh doanh và tiểu thương; hướng dẫn người dân thanh toán mua bán hàng hóa bằng phương thức quét mã QR. Đây sẽ là tiền đề, cơ hội để chợ 4.0 nói riêng, công nghệ số nói chung lan tỏa tại thị trấn Hợp Châu và các xã trên địa bàn huyện Tam Đảo, nhằm góp phần hiện thực hóa mục tiêu chuyển đổi số tại địa phương.
Để mô hình Chợ 4.0 hoạt động hiệu quả, ngày càng được nhân rộng, tỉnh Vĩnh Phúc đang đẩy mạnh triển khai các giải pháp tuyên truyền cho Nhân dân về các lợi ích của việc thanh toán không dùng tiền mặt, phát huy vai trò của Tổ công nghệ số cộng đồng trong việc sẵn sàng hướng dẫn, vận động người dân sử dụng, cài đặt nền tảng thanh toán không dùng tiền mặt và các nền tảng, dịch vụ khác trên điện thoại thông minh. Từ đó, tạo cơ hội cho người dân thích ứng nhanh với những thay đổi của công nghệ số, sử dụng công nghệ số, tạo điều kiện thuận lợi để thúc đẩy phát triển xã hội số, kinh tế số, góp phần thực hiện mục tiêu đến năm 2023, doanh thu trao đổi qua thương mại điện tử chiếm khoảng 10% – 10,5% tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng trên địa bàn.
Thu Thủy