Thực hiện nhiệm vụ chuyển đổi số trong xây dựng nông thôn mới, tỉnh Vĩnh Phúc đã và đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, từng bước xây dựng chính quyền số, góp phần phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn, nâng cao chất lượng đời sống người dân, thu hẹp dần khoảng cách về chất lượng cung cấp dịch vụ giữa nông thôn với thành thị.
Cán bộ xã Ngũ Kiên hướng dẫn người dân thực hiện các giao dịch trên môi trường mạng
Trong hành trình trở thành xã nông thôn mới kiểu mẫu đầu tiên của tỉnh, một trong những kết quả nổi bật ở xã Ngũ Kiên, huyện Vĩnh Tường là sự chủ động ứng dụng công nghệ số trong phát triển kinh tế, quản lý địa bàn. Đến nay, hệ thống camera an ninh đã phủ khắp xóm; 100% địa điểm công cộng và các hộ dân đều phủ sóng 3G, 4G; 30/30 hộ kinh doanh đều có mã QR để người mua hàng thanh toán; trên 91% công dân trưởng thành có tài khoản thanh toán trực tuyến; 100% dân số được quản lý hồ sơ sức khỏe điện tử. 100% hộ dân đã gắn mã địa chỉ trên nền tảng bản đồ số, xác định vị trí tọa độ trên GPS để kết hợp với các dịch vụ tiện ích khác như bản đồ dịch tễ, bản đồ vùng an toàn dịch bệnh, bản đồ du lịch, bản đồ giáo dục…Tại UBND xã, 100% văn bản cấp xã đã được ký số luân chuyển trên môi trường mạng; 100% cán bộ, công chức, viên chức có máy tính kết nối mạng internet và tương tác công vụ qua môi trường mạng…
Không chỉ ở Ngũ Kiên, triển khai nhiệm vụ chuyển đổi số, các địa phương trên địa bàn tỉnh đã và đang tập trung thực hiện trên 3 trụ cột, đó là: Chính quyền số; kinh tế số và xã hội số. Nếu như trước đây, tại các xã, thị trấn việc triển khai hạ tầng số còn những hạn chế như: Đường truyền mạng chưa ổn định; việc cấp chữ ký số chưa đầy đủ, công chức sử dụng chưa thường xuyên; việc sử dụng hệ thống quản lý văn bản và điều hành còn hạn chế, chưa phát huy hiệu quả; số tài khoản được cấp để sử dụng ít, tỷ lệ văn bản chưa xử lý trên môi trường mạng còn nhiều; người dân ngại tiếp cận ứng dụng công nghệ thông tin trong các giao dịch trực tuyến… thì nay, công nghệ số đã len lỏi đến mọi khía cạnh đời sống. Trong đó, điểm nhấn là hạ tầng số của các đơn vị đã được cải thiện, hệ thống mạng Internet bảo đảm hoạt động liên tục, thông suốt, ổn định và an toàn giúp cán bộ giải quyết công việc nhanh chóng, hiệu quả. Người dân và doanh nghiệp từng bước nâng cao nhận thức về chuyển đổi số, chủ động ứng dụng khoa học kỹ thuật công nghệ vào đời sống, tăng cường giao dịch với chính quyền trên môi trường mạng.
Trong phát triển kinh tế số, nhận thức rõ chuyển đổi số phải bắt đầu từ nông dân và sản xuất nông nghiệp để phát huy hiệu quả các tiềm năng của nông thôn trong bối cảnh hiện nay, thời gian qua, tỉnh đã chỉ đạo ngành Nông nghiệp phối hợp với các sở, ngành, địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, hướng dẫn, nâng cao nhận thức cho người dân về chuyển đổi số. Trọng tâm là tập huấn kiến thức, kỹ năng sử dụng công nghệ số trong sản xuất; xây dựng thương hiệu, kỹ năng tiếp cận thị trường, khách hàng tiềm năng; xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu nông, lâm nghiệp, thủy sản theo biểu thống kê và bản đồ trên nền tảng số; ứng dụng công nghệ web-GIS trong xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu về đất đai, tài nguyên, đê điều; dữ liệu chăn nuôi… theo hướng sản xuất nông sản hàng hóa, xây dựng nông thôn mới thông minh. Qua đó, từng bước thúc đẩy người dân mạnh dạn tham gia, áp dụng vào thực tiễn đời sống, góp phần nâng cao thu nhập và đời sống.
Bên cạnh đó, tỉnh cũng chỉ đạo các ngành phối hợp với các địa phương tăng cường hướng dẫn, khuyến khích người dân đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử; xây dựng phần mềm quản lý mã số vùng trồng, hệ thống blockchain truy xuất nguồn gốc một số sản phẩm nông nghiệp chủ lực của tỉnh; xây dựng thương hiệu và chỉ dẫn địa lý cho một số nông sản chủ lực của tỉnh. Đến nay, toàn tỉnh có hơn 16.000 hộ sản xuất nông nghiệp sử dụng thương mại điện tử; trên 140 gian hàng được đăng ký trên các sàn thương mại điện tử với các sản phẩm tiêu biểu như: Ong Tam Đảo; trà hoa vàng Tam Đảo; nấm Phùng Gia; thanh long ruột đỏ Lập Thạch; cá thính Lập Thạch… Tỉnh cũng đã xây dựng được 16 vùng trồng với 26 mã số vùng trồng xuất khẩu.
Đẩy mạnh chuyển đổi số cùng nhiều giải pháp đồng bộ khác đã giúp Chương trình xây dựng nông thôn mới của tỉnh giành nhiều kết quả nổi bật. Trên địa bàn tỉnh đã có 20 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 1 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu với diện mạo nông thôn ngày càng đổi mới, hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế – xã hội ở nông thôn được nâng cấp, đầu tư đồng bộ theo quy hoạch, hiện đại. Kinh tế nông thôn phát triển mạnh, trình độ sản xuất của nông dân được “chuyên nghiệp hóa” hơn; nông nghiệp phát triển theo hướng sản xuất sạch, hữu cơ, công nghệ cao gắn với phát triển công nghiệp chế biến, chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu.
Xác định chuyển đổi số là mục tiêu đồng thời cũng là giải pháp tối ưu, thiết thực trong thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới, cải thiện và tạo dựng cuộc sống tốt đẹp hơn cho người dân, UBND tỉnh đang tiếp tục chỉ đạo các sở, ngành, địa phương triển khai có hiệu quả Kế hoạch triển khai thực hiện Chương trình chuyển đổi số trong xây dựng nông thôn mới, hướng tới nông thôn mới thông minh trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021 – 2025. Mục tiêu đến năm 2025, chương trình xây dựng nông thôn mới tại tỉnh được xây dựng đồng bộ, thống nhất với ít nhất 90% hồ sơ công việc cấp tỉnh, 80% hồ sơ công việc cấp huyện và 60% hồ sơ công việc cấp xã được xử lý trên môi trường mạng; 100% các địa phương, đơn vị quản lý điều hành trên môi trường điện tử; có ít nhất 40% đơn vị cấp huyện, cấp xã cung cấp ít nhất 1 dịch vụ thiết yếu và tổ chức lấy ý kiến phản hồi về sự hài lòng của người dân, cộng đồng về kết quả xây dựng nông thôn mới qua ứng dụng trực tuyến; ít nhất 70% các xã có hợp tác xã, 80% cấp huyện có các mô hình liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản chủ lực và 50% các mô hình liên kết gắn với vùng nguyên liệu có ứng dụng công nghệ số. Phấn đấu có ít nhất 1 mô hình thí điểm xã nông thôn mới thông minh theo lĩnh vực nổi trội nhất.
Bích Phượng