Đề án 06 của Chính phủ về phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 – 2025, tầm nhìn đến năm 2030 được xem là khâu đột phá quan trọng trong thực hiện nhiệm vụ chuyển đổi số quốc gia. Việc triển khai Đề án trên địa bàn tỉnh đã đạt những kết quả quan trọng bước đầu. Tuy nhiên, để bảo đảm đúng lộ trình và tạo bước chuyển mạnh mẽ trong thực hiện Đề án, cần sự đồng thuận hơn nữa của người dân và sự vào cuộc quyết liệt của các ngành, các cấp.
Trung tâm hành chính công huyện Tam Dương, mặc dù là ngày chủ nhật song hai cán bộ Công an huyện vẫn trực nghiêm túc và niềm nở phục vụ công dân đến làm căn cước công dân và đăng ký định danh điện tử. Thiếu tá Nguyễn Thị Hương, cán bộ Đội Quản lý hành chính về trật tự xã hội, Công an huyện Tam Dương hồ hởi chia sẻ: “Thực hiện Đề án 06 theo chỉ đạo của Công an tỉnh, Công an huyện Tam Dương triển khai hiệu quả 2 tháng cao điểm từ 1/8/2022 đến 30/9/2022 cấp căn cước công dân gắn chíp cho công dân trên địa bàn. Hiện toàn đơn vị đang tiếp tục thực hiện đợt cao điểm “90 ngày đêm” bảo đảm hoàn thành chỉ tiêu phục vụ triển khai quy định của Luật Cư trú năm 2020 về việc sổ hộ khẩu, sổ tạm trú hết giá trị sử dụng sau ngày 31/12/2022 và đẩy mạnh triển khai thực hiện Đề án 06. “Gần một năm nay, chúng tôi thật sự bận rộn, gần như không có ngày nghỉ cuối tuần nhưng tôi cùng các đồng đội rất vui và sẵn sàng phục vụ tốt nhất công dân đến làm các thủ tục liên quan tới Đề án 06” – thiếu tá Hương khẳng định.
Với vai trò là cơ quan thường trực, ngành Công an đã vào cuộc tích cực, khẩn trương, chủ động tham mưu triển khai các nội dung liên quan đến Đề án 06. Công an tỉnh đã xây dựng 2 kế hoạch về triển khai Đề án, xác định 9 nhiệm vụ trọng tâm, 63 nhiệm vụ cụ thể gắn với 5 nhóm tiện ích; ban hành kế hoạch triển khai thực hiện dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, mức độ 4 cung cấp trên Cổng dịch vụ công Bộ Công an. Thường xuyên chỉ đạo bộ phận tiếp dân thực hiện phân luồng tiếp nhận trực tiếp và trực tuyến để hướng dẫn, hỗ trợ công dân nộp hồ sơ trực tuyến, nâng cao tỷ lệ hồ sơ tiếp nhận trực tuyến. Đồng thời, thành lập Tổ công tác đặc biệt kiểm tra đột xuất việc chỉ đạo, triển khai thực hiện Đề án 06 đối với các phòng, công an cấp huyện, cấp xã. Đến nay, Công an tỉnh đã triển khai thực hiện 11 dịch vụ công trên Cổng dịch vụ công quốc gia và kết nối với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư; đã tiếp nhận 181.516 hồ sơ, trong đó, nhiều thủ tục hành chính về đăng ký thường trú, tạm trú, thông báo lưu trú, tỷ lệ hồ sơ tiếp nhận trực tuyến đạt trên 90%.
Công dân thực hiện tạo lập định danh điện tử tại Trung tâm Phục vụ Hành chính công tỉnh
Triển khai nhiệm vụ phát triển công dân số theo Đề án 06, Công an tỉnh đã thực hiện cao điểm cấp căn cước công dân gắn chíp trên địa bàn từ 1/8/2022 đến 30/9/2022; tổ chức các điểm thu nhận hồ sơ cấp căn cước công dân lưu động tại các xã, phường, thị trấn; tăng cường thời gian trực tiếp nhận hồ sơ cấp căn cước công dân tại các điểm cố định đến 22h00 hằng ngày, cả ngày nghỉ, ngày lễ; tiến hành rà soát làm sạch dữ liệu dân cư đối với các trường hợp chưa làm căn cước công dân gắn chíp, phấn đấu hoàn thành chỉ tiêu được giao. Tính đến ngày 30/9/2022, toàn tỉnh đã thu nhận 890.731 hồ sơ trên tổng số 969.342 công dân từ đủ 14 tuổi trở lên, đạt 92%. Từ ngày 25/02/2022, tại các bộ phận thu nhận hồ sơ cấp căn cước công dân trên địa bàn tỉnh đã cấp định danh điện tử cho công dân có nhu cầu và tiến hành tích hợp các giấy tờ: Giấy phép lái xe, đăng ký xe, bảo hiểm xã hội, mã số thuế…. Tính đến nay, lực lượng công an đã tiếp nhận 129.162 hồ sơ đề nghị cấp định danh điện tử.
Cùng với ngành Công an, các sở, ngành, UBND các cấp đã khẩn trương vào cuộc triển khai thực hiện Đề án 06 bảo đảm nội dung và lộ trình theo từng giai đoạn. Công tác thông tin tuyên truyền triển khai Đề án được quan tâm đẩy mạnh. Các dịch vụ công triển khai bước đầu đã tạo thuận lợi cho công dân khi tham gia thực hiện các thủ tục hành chính. Hiện Vĩnh Phúc có tổng số 1.998 dịch vụ công trực tuyến mức độ 1, 2, 3, 4, trong đó có 710 dịch vụ công trực tuyến mức độ 3,4.
Triển khai nhóm tiện ích phục vụ phát triển kinh tế, xã hội, hoàn thiện hệ sinh thái phục vụ kết nối, khai thác, bổ sung làm giàu dữ liệu dân cư theo Đề án 06, Sở Y tế đã thực hiện khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế bằng căn cước công dân gắn chíp điện tử thí điểm tại 5 cơ sở y tế, trong đó, triển khai thí điểm tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh từ tháng 8/2022 đến nay. Bảo hiểm xã hội tỉnh phối hợp với cơ sở khám chữa bệnh sử dụng thẻ căn cước công dân thay thế thẻ bảo hiểm y tế giấy để khám chữa bệnh bảo hiểm y tế. Từ ngày 1/3/2022 người dân đi khám bệnh có thể dùng thẻ căn cước công dân gắn chíp để được hưởng quyền lợi như khi dùng thẻ bảo hiểm y tế. Tính đến ngày 12/9/2022, đã có 165/179 cơ sở y tế tra cứu thành công căn cước công dân gắn chíp thay thế thẻ bảo hiểm y tế giấy, đạt 92,17%. Số lượng căn cước công dân được đồng bộ với thẻ bảo hiểm y tế tính đến hết tháng 9/2022 chiếm khoảng 47,2%. Đến nay, toàn tỉnh đã cập nhật và làm sạch dữ liệu 94.616 trẻ em dưới 16 tuổi; số hóa 87.630 /138.000 hồ sơ người có công; cập nhật quản lý dữ liệu 5207 hộ nghèo, 7271 hộ cận nghèo.
Chia sẻ với phóng viên Cổng Thông tin Giao tiếp điện tử tỉnh về những vướng mắc, khó khăn trong quá trình triển khai Đề án 06 từ cơ sở, Đại úy Nguyễn Văn Phú, Phó trưởng Công an xã Đồng Tĩnh, huyện Tam Dương cho biết, mặc dù Công an xã đã tham mưu UBND xã thành lập tổ công tác triển khai thực hiện Đề án và có quy chế hoạt động, tuy nhiên, sự vào cuộc của các ban, ngành đoàn thể chưa thực sự quyết liệt, đâu đó vẫn còn tình trạng trông chờ, giao phó việc thực hiện cho lực lượng công an…
Mặt khác, quá trình triển khai cấp căn cước công dân, định danh cá nhân, việc xác minh, xử lý thông tin công dân vắng mắt tại địa phương không rõ địa chỉ nơi đến và cá trường hợp trùng thông tin còn gặp nhiều khó khăn. Nguyên nhân do nhiều trường hợp hộ khẩu đăng ký tại địa phương nhưng trên thực tế những người này đã bán nhà chuyển đi nơi khác sinh sống; có người đi làm ăn xa; công dân khi chuyển nơi ở thực hiện việc chuyển khẩu không khai báo với địa phương đăng ký hộ khẩu trước đây dẫn đến việc trùng lặp thông tin khi tiến hành thu thập dữ liệu. Thông tin xác minh hủy mã định danh cá nhân, mã căn cước công dân đối với các trường hợp sai cấu trúc đơn vị dù đã thông báo đến từng trường hợp nhưng số công dân đến thực hiện thủ tục điều chỉnh không nhiều.
Ngoài ra, khả năng tiếp cận công nghệ thông tin của một bộ phận nhân dân còn hạn chế, không đồng đều nên khi công dân đến thực hiện các thủ tục hành chính, việc hướng dẫn lập, đăng ký tài khoản dịch vụ công quốc gia rất khó khăn; tâm lý chưa an tâm của công dân về tính an toàn, bảo mật của các giấy tờ khi thực hiện dịch vụ công cũng là một ảnh hưởng. Một bộ phận nhân dân không sử dụng điện thoại thông minh hoặc vẫn sử dụng chứng minh thư 9 số cũng gây khó khăn trong việc đăng ký tài khoản dịch vụ công.
Đánh giá 9 tháng triển khai Đề án “Phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030”, UBND tỉnh nêu rõ, thủ trưởng một số sở, ngành, địa phương và thành viên Ban Chỉ đạo, Tổ công tác Đề án 06 tại các đơn vị, địa phương chưa quyết liệt, cụ thể, chưa sâu sát trong chỉ đạo, điều hành; chưa nắm chắc các nhiệm vụ. Kết quả kiểm tra trực tiếp ở 5 sở, ngành, 3 UBND cấp huyện và 6 UBND xã, phường, thị trấn cho thấy còn 2 sở chưa thành lập Ban Chỉ đạo triển khai thực hiện Đề án 06; các đơn vị không phân công nhiệm vụ cụ thể đối với các thành viên Ban chỉ đạo và Tổ công tác; không xem xét và gắn trách nhiệm cho từng thành viên Ban Chỉ đạo, do vậy, hoạt động chưa hiệu quả. Việc hoàn thiện cơ sở dữ liệu về dân cư bảo đảm “đúng, đủ, sạch, sống” yêu cầu phải được thực hiện thường xuyên, liên tục với khối lượng công việc lớn, trong khi đó lực lượng công an cấp xã hiện nay còn mỏng.
Những tồn tại, khó khăn trên dẫn đến việc triển khai các nhiệm vụ của Đề án 06 trên địa bàn tỉnh còn nhiều hạn chế. Tỷ lệ sử dụng dịch vụ công trực tuyến còn thấp, người dân vẫn chủ yếu tới trụ sở để nộp hồ sơ trực tiếp. Tỷ lệ công dân và cán bộ đăng ký tài khoản trên cổng dịch vụ công quốc gia chưa cao. Công tác chỉ đạo, giao chỉ tiêu hướng dẫn người dân, doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức thực hiện nộp hồ sơ trực tuyến chưa được quan tâm, chủ yếu giải quyết theo nhu cầu của công dân. Qua kiểm tra tại các ngành, địa phương tỷ lệ hồ sơ phát sinh qua dịch vụ công trực tuyến đạt tỷ lệ thấp nhưng chưa có giải pháp quyết liệt để nâng cao tỷ lệ này. Bên cạnh đó, tiến độ thực hiện số hóa và điện tử hóa quy trình để cắt giảm bớt các giấy tờ còn chậm.
Thời gian tới, để tiếp tục đẩy nhanh việc triển khai Đề án 06 trên địa bàn, UBND tỉnh yêu cầu thủ trưởng các sở, ngành, địa phương bám sát 13 nhiệm vụ thuộc trách nhiệm của địa phương và 40 nhiệm vụ phối hợp các bộ, ngành Trung ương, tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo thực hiện, tránh bỏ sót hoặc chậm triển khai các nhiệm vụ. Tổ chức tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người dân sử dụng tài khoản định danh điện tử để thực hiện thủ tục hành chính, dịch vụ hành chính công trên môi trường điện tử và các hoạt động khác; 100% cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang, người lao động trong hệ thống chính trị phải tạo lập tài khoản trên Cổng dịch vụ công quốc gia xong trước ngày 10/11/2022. Đẩy nhanh tiến độ xây dựng Cơ sở dữ liệu chuyên ngành được nêu trong Đề án 06 và các bộ, ngành đang chỉ đạo để phục vụ kết nối, chia sẻ, làm giàu dữ liệu dân cư. Công an tỉnh tiếp tục thực hiện cấp thẻ căn cước công dân gắn chíp cho số công dân đủ tuổi trên địa bàn và gắn với cấp định danh điện tử, tạo tiền đề cho các ngành triển khai các dịch vụ trên cơ sở kết nối, chia sẻ dữ liệu về dân cư để khai thác, ứng dụng các tính năng của chíp điện tử trên thẻ căn cước công dân và ứng dụng VNEID trong các lĩnh vực đời sống.
Đức Hiền